Πρόκειται για ολόσωμη φιγούρα από τερακότα που απεικονίζει το συγγραφέα όρθιο, να φέρει ενωμένα, λίγο κάτω από το ύψος του στήθους, τα δύο του χέρια. Στο αριστερό του χέρι κρατά την πίπα του. Έχει ύψος 34 εκ. και φιλοτεχνήθηκε από τη Φρόσω Ευθυμιάδη το 1945.
Ο Καζαντζάκης παρουσιάζεται χωρίς γυαλιά και μουστάκι. Όντως εκείνο το έτος είχε ξυρισμένο του μουστάκι του, όπως βλέπουμε σε φωτογραφίες της περιόδου. Μάλιστα συγκρίνοντας με ενδεικτική φωτογραφία από την αποστολή της Κεντρικής Επιτροπής Διαπιστώσεως Ωμοτήτων στην Κρήτη το καλοκαίρι του 1945, το έργο αποδίδει τα βασικά φυσιογνωμικά, σωματομετρικά και ενδυματολογικά χαρακτηριστικά του συγγραφέα με αξιοσημείωτη ακρίβεια.
Η Φρόσω Ευθυμιάδη – Μενεγάκη (1916 - 1995) ήταν γλύπτρια και κεραμίστρια, βραβευμένη το 1974 από την Ακαδημία Αθηνών για το καλλιτεχνικό της έργο. Αποτέλεσε την πρώτη γυναίκα που προτάθηκε να εκλεγεί μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, το 1980. Μαθήτευσε δίπλα σε σημαντικούς καλλιτέχνες στη Βιέννη και το Παρίσι, ενώ ταξίδεψε σε πολλές χώρες ανά την υφήλιο για να μελετήσει την τέχνη και να λάβει καλλιτεχνική ενημέρωση. Το έργο της έχει παρουσιαστεί σε εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Γνωρίστηκε σε νεανική ηλικία με τον Νίκο Καζαντζάκη και σώζεται φωτογραφικό υλικό από επίσκεψή της στην Αίγινα το 1937.
Το 1945 ήταν μία σημαντική χρονιά για τον Νίκο Καζαντζάκη. Διαμένοντας κυρίως στην Αθήνα, αναπτύσσει πολιτική δράση που καταλήγει στην ίδρυση της Σοσιαλιστικής Εργατικής Ένωσης. Το ίδιο διάστημα υποβάλλει υποψηφιότητα για μια κενή θέση στην τάξη Γραμμάτων της Ακαδημίας Αθηνών, αλλά αποτυχαίνει για δυο ψήφους. Το καλοκαίρι λαμβάνει μέρος σε κρίσιμη κυβερνητική αποστολή, στην Κεντρική Επιτροπή Διαπιστώσεως Ωμοτήτων στην Κρήτη, μαζί με τους καθηγητές Ιωάννη Καλιτσουνάκη και Γιάννη Κακριδή, και τον φωτογράφο Κώστα Κουτουλάκη. Στις 11 Νοεμβρίου παντρεύεται την Ελένη Σαμίου με κουμπάρους τον Άγγελο και την Άννα Σικελιανού. Στις 26 Νοεμβρίου ορκίζεται ως υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου στην Κυβέρνηση Σοφούλη.
