Υπόθεση

Σε γενικές γραμμές, ακολουθεί τις τελευταίες ραψωδίες της ομηρικής Οδύσσειας, ενώ έχει επισημανθεί η οφειλή του στο έργο του Χάουπτμαν Το τόξο του Οδυσσέα. Μετά από είκοσι χρόνια, ο Οδυσσέας επιστρέφει στην Ιθάκη, τη μέρα που η Πηνελόπη απόφασίζει να παντρευτεί όποιον τεντώσει το τόξο του συζύγου της. Η επιστροφή του τον γεμίζει απογοήτευση: η Ιθάκη είναι φτωχική και ταπεινή, η Πηνελόπη θέλει κάποιον άλλον, ο Τηλέμαχος ανυπομονεί να λυτρωθεί από την πατρική σκιά.

Παρ' όλα αυτά, ο Οδυσσέας αποφασίζει να διεκδικήσει τα δικαιώματά του. Εμφανίζεται γέρος και αγνώριστος στο παλάτι, μαζί με τον Εύμαιο και τον Τηλέμαχο, που αγνο-ούν την πραγματική του ταυτότητα. Οι μνηστήρες γλεντούν ανυπόμονοι για τον αγώνα, χωρίς να δίνουν σημασία στα ζοφερά προαισθήματα του Φήμιου. Φέρονται περιφρονητικά στον ξένο, ο οποίος τους αφηγείται φανταστικές περιπέτειες και μιλά αινιγματικά. Όταν, ένας μετά τον άλλον, αποτυγχάνουν στη δοκιμασία του τόξου, ο ξένος πετά τα κουρέλια του και τεντώνει το τόξο, φανερώνοντας ότι είναι ο Οδυσσέας.

Πληροφορίες για τη συγγραφή

Γράφεται στα τέλη του 1915. Το 1948, στο Παρίσι, ο Καζαντζάκης το μεταφράζει στα γαλλικά.

Εκδοτικά

  • Α. Γερανός [=Ν. Καζαντζάκης], Οδυσέας, περ. Νέα Ζωή (Αλεξάνδρειας), τ. 11 (Ιού-νιος και Νοέμβριος 1922) 1-41, 91-149
  • Ν. Καζαντζάκης, Οδυσσέας, Αθήνα: Στοχαστής 1928 - αφιερώνεται στη Lenotschka Dybouk [= Ελένη Σαμίου]
  • Ν. Καζαντζάκης, Θέατρο Α΄. Τραγωδίες με αρχαία θέματα. Προμηθέας, Κούρος, Οδυσσέας, Μέλισσα, επιμ. Ε. Χ. Κάσδαγλης, Αθήνα: Δίφρος 1955
  • Ν. Καζαντζάκης, Θέατρο Α΄. Τραγωδίες με αρχαία θέματα. Προμηθέας, Κούρος, Οδυσσέας, Μέλισσα, Αθήνα: εκδ. Ελ. Καζαντζάκη 1964 - όπου και νεότερες εκδόσεις· η έκδοση του 1998, με επιμέλεια Πάτροκλου Σταύρου, είναι ανατύπωση της έκδοσης του 1955
  • Από το ποιητικό έργο του Ν. Καζαντζάκη, πρόλογος Μανόλης Καρέλλης, εισαγωγή-ανθολόγηση-σημειώματα Στυλιανός Αλεξίου, εικονογράφηση Ν. Χατζηκυριάκος-Γκίκας, Ηράκλειο Κρήτης: Δήμος Ηρακλείου 1977 - ανθολογημένα αποσπάσματα

Ξένες εκδόσεις - Μεταφράσεις

  • Nikos Kazantzakis, Teatro. I. Odiseo, Juliano, Niceforo, Kapodistria, μετάφραση στα ι-σπανικά-εισαγωγή-σημειώσεις M. Castillo Didier, πρόλογος Fotios Malleros K., Σα-ντιάγο (Χιλή): Universidad de Chile, Facultad de Filosofía y Letras, Centro de Estudios Bizantinos y Neohelénicos 1978
  • Nikos Kazantzakis, From Odysseus. A Drama, μετάφραση στα αγγλικά Marios Byron Raizis, The Literary Review τ. 16, τχ. 3 (1973) - απόσπασμα