Υπόθεση

Ο τυπικάρης εισέρχεται στο ναό και ζητά ν' αποχωρήσουν όσοι δεν πρέπει να είναι παρόντες στο «μυστήριο» που θα ακολουθήσει: οι κατηχούμενοι, οι γυναίκες, τα παιδιά, και εκείνοι που δεν έχουν αγνό σώμα και ψυχή. Μένουν δυνατοί και νηφάλιοι άντρες· ο τυπικάρης τους μεταλαμβάνει και τους οδηγεί σε έκσταση, κι έπειτα ανακοινώνει ότι ο Χριστός βρίσκεται τρεις μέρες στο μνήμα, περιμένοντας μάταια κάποιον να τον μοιρολογήσει.

Μέσα σε όραμα, το εκκλησίασμα βλέπει τι συμβαίνει στο σπίτι όπου είναι συγκεντρωμένοι οι μαθητές: η Μαγδαληνή παραληρεί για την ανάσταση, φέροντας στο σώμα της τις πληγές του Εσταυρωμένου, ενώ έρχονται ο Πέτρος, ο Ιάκωβος, ο Θωμάς και ο Φίλιππος, φοβισμένοι και με κλονισμένη την πίστη τους· ακολουθούν ο Ματθαίος, η Μάνα του Χριστού και ο Ιωάννης. Ανάμεσα σε θρήνους και μοιρολόγια απόφασίζουν να πάνε όλοι να θρηνήσουν στον τάφο του Χριστού.

Τότε, φτάνει η Μαρία και αναγγέλλει την Ανάσταση. Καθένας νιώθει την παρουσία του Χριστού με διαφορετικό τρόπο, μεταξύ οραμάτων και παραισθήσεων, ώσπου εμφανίζεται ο Χριστός, δείχνει σε κάθε μαθητή το μέλλον του και αναλήπτεται στους ουρανούς. Το όραμα των πιστών χάνεται, η μυστική Ακολουθία τελειώνει και ο τυπικάρης ζητά από τους άντρες να μην αποκαλύψουν τι συνέβη.

Πληροφορίες για τη συγγραφή

Μια πρώτη εκδοχή της τραγωδίας γράφεται μάλλον στα τέλη του 1915. Ο Καζαντζάκης δουλεύει ξανά το κείμενο το 1921 στην Κηφισιά. Το έργο είναι αφιερωμένο στην Elisabeth Alexander Lange. Απόσπασμά του δημοσιεύτηκε στο περ. Αλεξανδρινή Τέχνη (Αλεξάνδρεια), χρονιά Β΄, τχ. 6 (Μάιος 1928) 219-233

Εκδοτικά

  • Ν. Καζαντζάκης, Χριστός, Αθήνα: Στοχαστής 1928
  • Ν. Καζαντζάκης, Θέατρο Β΄. Τραγωδίες με βυζαντινά θέματα. Χριστός, Ιουλιανός ο Παραβάτης, Νικηφόρος Φωκάς, Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, επιμ. Ε. Χ. Κασδάγλη Αθήνα: Δίφρος 1956
  • Ν. Καζαντζάκης, Θέατρο Β΄. Τραγωδίες με βυζαντινά θέματα. Χριστός, Ιουλιανός ο Πα-ραβάτης, Νικηφόρος Φωκάς, Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, Αθήνα: εκδ. Ελ. Καζαντζάκη 1964 - όπου και νεότερες εκδόσεις· η έκδοση του 1998, με επιμέλεια Πάτροκλου Σταύρου, είναι ανατύπωση της έκδοσης του 1956
  • Από το ποιητικό έργο του Ν. Καζαντζάκη, πρόλογος Μανόλης Καρέλλης, εισαγωγή-ανθολόγηση-σημειώματα Στυλιανός Αλεξίου, εικονογράφηση Ν. Χατζηκυριάκος-Γκίκας, Ηράκλειο Κρήτης: Δήμος Ηρακλείου 1977 - ανθολογημένα αποσπάσματα

Ξένες εκδόσεις - Μεταφράσεις

  • Nikos Kazantzakis, Christo, μετάφραση στα ισπανικά-πρόλογος Miguel Castillio Didier, Σαντιάγο (Χιλή): Centro de Estudios Bizantinos y Neohelénicos 1996. Σαντιάγο (Χιλή): εκδ. Cuarto Propio 1997

Ραδιόφωνο

  • Χριστός, ραδιοφωνική μετάδοση από το Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου, 1986